[เจาะลึก] รังแค คือ อะไร? สาเหตุและวิธีการรักษารังแคให้หายขาด 2567

รังแค คือ เกล็ดสีขาว ที่มีลักษณะแบนและบาง เป็นภาวะเรื้อรังที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกเพศและทุกวัย อีกทั้งยังก่อให้เกิดอาการคันที่บริเวณหนังศีรษะ และทำให้หนังศีรษะแห้ง โดยรังแคนั้นอาจไม่ใช่อาการที่มีความรุนแรงและอันตรายต่อสุขภาพแต่อย่างใด แต่รังแคนั้นส่งผลต่อกระทบอย่างมากต่อความมั่นใจและบุคลิกภาพ เนื่องจากปัญหารังแคมักที่จะสังเกตได้ง่ายเห็นได้ชัดเมื่ออยู่ใกล้ ซึ่งสะเก็ดสีขาวหรือรังแคยังมักที่จะร่วงหล่นลงจากหนังศีรษะและสะสมอยู่ที่บริเวณบ่าอีกด้วย สำหรับผู้ที่กำลังประสบปัญหารังแคอยู่ในขณะนี้ การทำความเข้าใจเกี่ยวกับรังแคอย่างเจาะลึก ถึงสาเหตุในการเกิดรังแคจะทำให้สามารถแก้ไขปัญหารักษาอาการและหลีกเลี่ยงปัจจัยที่อาจส่งผลให้เกิดรังแคใหม่ในอนาคต

เลือกอ่านหัวข้อที่คุณสนใจ

รังแคเกิดจาก สาเหตุใด?

รังแคเกิดจาก การที่ร่างกายผลิตเซลล์ผิวหนังมากกว่าปกติ ทำให้เกิดการผลัดเซลล์ผิวเก่าออกและเป็นผลที่ทำให้เกิดรังแคที่บริเวณหนังศีรษะ ซึ่งการเป็นรังแคสามารถสังเกตได้ง่ายโดยสังเกตจากเกล็ดสีขาวที่มักจะเห็นได้ชัดตามเส้นผม และสังเกตได้จากเศษรังแคที่ร่วงติดตามเสื้อผ้าบริเวณบ่า โดยการเกิดรังแคที่เกิดจากการผลิตเซลล์ผิวหนังมากกว่าปกตินั้น มีปัจจัยการกระตุ้นดังต่อไปนี้

เชื้อรามาลาสซีเซีย (Malassezia) เชื้อราที่สามารถพบได้บนผิวหนัง และโดยปกติเชื้อราชนิดนี้จะอาศัยอยู่บนหนังศีรษะ และคอยกินน้ำมันบนศีรษะที่มีการหลั่งออกมาจากรูขุมขน เมื่อมีจำนวนที่มากจนเกินไปจะทำให้เกิดการสร้างและการผลัดเซลล์ผิวหนังที่มากและเร็วกว่าปกติ โดยเชื้อรามาลาสซีเซียมีปัจจัยการเกิดที่มากขึ้นจาก อายุที่เพิ่มขึ้น, การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน รวมไปถึงความเครียด
โรคผิวหนังอักเสบ (Seborrheic Dermatitis) ภาวะที่ส่งผลให้ผิวหนังแดง มัน และเกิดสะเก็ด เป็นภาวะโรคทางผิวหนังที่สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกส่วนของร่างกายที่มีต่อมน้ำมัน
เชื้อราบนหนังศีรษะ (Tinea Capitis) หรือ กลาก เป็นอาการติดเชื้อจากเชื้อราที่อาศัยอยู่ที่บริเวณของหนังศีรษะ เล็บ และผิวหนังทุกส่วนทั่วร่างกาย ทำให้เกิดอาการคันและผิวหนังเกิดสะเก็ด มีลักษณะเป็นผื่นวงกลมที่มีขอบแดงนูน และยังสามารถส่งผลให้เกิดอาการผมร่วงเป็นหย่อมๆ ตามมาได้
โรคสะเก็ดเงิน (Psoriasis) โรคผิวหนังอักเสบเรื้อรังที่เกิดจากเซลล์ผิวหนังใหม่สร้างตัวขึ้นมาแทนที่เซลล์ผิวเก่าเร็วกว่าปกติ ส่งผลให้เกิดอาการคันและการตกสะเก็ด
ต่อมไขมันอักเสบ เป็นอาการที่มักเกิดขึ้นในทารก ทำให้หนังศีรษะมีความมัน เป็นอาการที่เกิดจากการผลิตไขมันที่มากจนเกินไป สามารถสังเกตได้จากสะเก็ดสีเหลืองที่บริเวณศีรษะ คิ้ว และบริเวณผิวหนังที่ถูกห่อด้วยผ้าอ้อม
ผลิตภัณฑ์ที่เลือกใช้ อย่างเช่น ผลิตภัณฑ์แชมพูสระผม สเปรย์จัดแต่งทรงผม ผลิตภัณฑ์ยาย้อมผม สารเคมีที่เป็นส่วนผสมของผลิตภัณฑ์เหล่านี้อาจส่งผลให้เกิดอาการระคายเคือง อาการคัน อักเสบ แดง เกิดเป็นสะเก็ดที่หนังศีรษะได้

อาการและสัญญาณเตือน รังแคเยอะ

การเกิดรังแค สามารถสังเกตได้จากอาการของสัญญาณเตือนดังต่อไปนี้

รู้สึกคันที่บริเวณหนังศีรษะ
สังเกตเห็นสะเก็ดผิวหนังสีขาวที่บริเวณบนหนังศีรษะ รวมไปถึงบริเวณอื่นๆ เช่น เส้นผม, เครา หรือคิ้ว
หนังศีรษะลอกมีลักษณะเป็นขุย และอาจมีเศษรังแคหรือหนังศีรษะตกลงบนเสื้อผ้า
ในทารกอาจมีอาการสะเก็ดผิวหนังครอบคลุมทั่วบริเวณของหนังศีรษะ

วิธีรักษา รังแค รักษา ได้อย่างไร?

รังแค รักษา ด้วยตนเองได้ จากการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์แชมพูทำความสะอาดเส้นผม ที่มีส่วนประกอบสำคัญดังต่อไปนี้

น้ำมันดิน หรือ ทาร์แชมพู (Tar Shampoo) ที่มีคุณสมบัติในการช่วยชะลอการผลัดเซลล์ผิวหนังบนศีรษะ สามารถช่วยลดและชะลอการเจริญเติบโตของเซลล์ผิวหนัง ที่เป็นสาเหตุในการเกิดรังแคที่บริเวณศีรษะ อีกทั้งยังช่วยคืนความชุ่มชื้นให้แก่หนังศีรษะ ลดอาการคัน ลดการอักเสบ ซึ่งในบางรายการใช้แชมพูที่มีส่วนผสมของน้ำมันดินอาจส่งผลให้หนังศีรษะไวต่อแสงแดด
ซิงค์ ไพริไทออน (Zinc Pyrithione) สารประกอบเชิงซ้อนที่มีธาตุสังกะสี มีฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรียและเชื้อราบนหนังศีรษะ ที่เป็นสาเหตุของการเกิดรังแคบริเวณหนังศีรษะ
กรดซาลิไซลิก (Salicylic Acid) กรดที่มีส่วนช่วยในการขจัดเซลล์ผิวเก่า ช่วยแก้ปัญหารักษารังแคบริเวณหนังศีรษะได้ โดยการใช้ผลิตภัณฑ์แชมพูที่มีส่วนประกอบของกรดซาลิไซลิก ควรเลือกที่ระดับความเข้มข้นไม่เกิน 3% หากใช้ในระดับความเข้มข้นที่สูงกว่าควรใช้อยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์และเภสัชกรโดยเฉพาะ เพื่อความปลอดภัย
คีโตโคนาโซล (Ketoconazole) ที่มีคุณสมบัติในการฆ่าเชื้อรา และยับยั้งการสร้างสารสำคัญของเยื่อหุ้มเซลล์ที่ส่งผลให้เซลล์เชื้อราถูกทำลาย รักษาอาการ กลาก เกลื้อน รังแค และอาการคันที่หนังศีรษะได้
ซีลีเนียม ซัลไฟด์ (Selenium Sulfide) ยาที่ใช้ในการรักษารังแค มีฤทธิ์ป้องกันและชะลอการเจริญเติบโตของเชื้อรา ที่เป็นสาเหตุในการเกิดรังแคที่บริเวณหนังศีรษะ อีกทั้งยังสามารถใช้ในการรักษาโรคเซ็บเดิร์ม (Seborrhoeic Dermatitis) และโรคเกลื้อนได้ด้วยเช่นเดียวกัน

ในการใช้ผลิตภัณฑ์แชมพูที่มีส่วนประกอบของยา หรือใช้ผลิตภัณฑ์แชมพูทำความสะอาดเส้นผมที่มีสารประกอบเหล่านี้และมีความเข้มข้นสูง ควรอ่านคำแนะนำการใช้งานที่ข้างผลิตภัณฑ์อย่างละเอียดก่อนใช้งาน รวมไปถึงขอคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกรเพิ่มเติมเกี่ยวกับวิธีการใช้เพื่อความปลอดภัย

วิธีขจัดรังแคเป็นแผ่น บรรเทาอาการรังแคด้วยวิธีธรรมชาติ

ในการรักษาอาการรังแค นอกจากการใช้ผลิตภัณฑ์แชมพูที่มีสารประกอบเพื่อการรักษาแล้ว สามารถบรรเทาอาการรังแคด้วยการบำรุงหนังศีรษะด้วยวิธีการธรรมชาติของสารสกัดธรรมชาติเหล่านี้ควบคู่กันได้

การหมักชโลมผมและหนังศีรษะด้วยน้ำมันมะพร้าว 3-5 ช้อนชา โดยใช้เวลาประมาณ 1 ชั่วโมง ก่อนการสระผม
การนวดหนังศีรษะด้วยน้ำมันมะกอกทิ้งไว้ในช่วงเวลากลางคืน โดยสามารถใช้ที่คลุมผมมาคลุมศีรษะทิ้งเอาไว้ข้ามคืน และทำการล้างออกในช่วงเช้าวันถัดมา
นำน้ำมะนาว 2 ช้อนชาโดยประมาณ หยดลงให้ทั่วหนังศีรษะทิ้งไว้ 2-3 นาที และทำการล้างออก และตามด้วยการชโลมนวดด้วยน้ำมะนาวที่ผสมกับน้ำสะอาด 1 ถ้วย โดยห้ามเกาเด็ดขาดเพื่อหลีกเลี่ยงอาการแสบ ก่อนทำการสระผม
การชโลมศีรษะด้วยน้ำส้มสายชูแอปเปิ้ลไซเดอร์ โดยใช้วิธีการผสมน้ำสะอาดและน้ำส้มสายชูแอปเปิ้ลไซเดอร์ในปริมาณ 1 ส่วน 4 ของถ้วย และทำการชโลมให้ทั่วหนังศีรษะ โดยทำการหมักทิ้งไว้ 15 นาที ก่อนทำการสระผม

ในการใช้วิธีธรรมชาติเพื่อบรรเทาอาการรังแค แนะนำว่าควรได้รับคำแนะนำเพิ่มเติมจากแพทย์หรือเภสัชกรเพื่อนำเอาไปปรับใช้ให้เหมาะสมกับผลิตภัณฑ์รักษารังแคที่ใช้อยู่ เพื่อหลีกเลี่ยงผลข้างเคียงหรืออาการแสบระคายเคืองที่อาจเกิดขึ้นได้

การรักษา รังแค โดยแพทย์

โดยปกติแล้วอาการรังแคที่เกิดขึ้นสามารถที่จะรักษาให้หายได้ด้วยตนเอง โดยที่ไม่จำเป็นต้องเข้ารับการตรวจวินิจฉัยโดยแพทย์ แต่ในกรณีที่อาการมีความรุนแรงมากขึ้น ยกตัวอย่างเช่น มีอาการคันหนังศีรษะอย่างรุนแรง, หนังศีรษะมีอาการบวมหรือแดง และในกรณีที่ผู้ป่วยมีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ ควรเข้าพบแพทย์เพื่อทำการวินิจฉัยและตรวจดูสภาพเส้นผมและหนังศีรษะเพิ่มเติม เพื่อหาสาเหตุที่ทำให้เกิดรังแค และเพื่อทำการรักษาตามแนวทางที่เหมาะสมกับอาการและความรุนแรงของอาการที่เกิดขึ้น

สรุป

รังแคเยอะ อาจไม่ได้เป็นปัญหาที่ก่อให้เกิดอันตรายที่รุนแรงต่อสุขภาพหรือผิวหนัง แต่รังแคเป็นปัญหาที่อาจส่งผลให้สูญเสียความมั่นใจและส่งผลต่อบุคลิกภาพโดยรวมได้ ถึงแม้ว่ารังแคจะเป็นอาการที่สามารถจะรักษาและบรรเทาอาการได้ โดยการเลือกใช้ผลิตภัณฑ์ทำความสะอาดเส้นผมที่มีส่วนประกอบสำคัญที่ช่วยแก้ปัญหาการเกิดรังแค แต่รังแคเป็นภาวะเรื้อรังที่อาจจำเป็นต้องใช้ระยะเวลานานในการรักษาในบางราย และหากปัญหารังแคมีอาการที่รุนแรงมากขึ้นหรือมีอาการเป็นระยะเวลาที่นาน ควรเข้าพบแพทย์เพื่อร่วมหาแนวทางการรักษาที่เหมาะสม

หากในตอนนี้คุณกำลังประสบกับปัญหารังแคอยู่ ควรรีบทำการรักษาโดยไวไม่ควรปล่อยทิ้งเอาไว้นาน ยิ่งปล่อยปัญหารังแคไว้นานเท่าไหร่ อาจยิ่งส่งผลกระทบต่อจิตใจมากขึ้นไปเรื่อยๆ และอาจรวมไปถึงการส่งผลต่อบุคลิกภาพที่สะท้อนออกมาและส่งผลต่อความประทับใจแรกของผู้ที่พบเจออีกด้วย

ขอบคุณข้อมูลเพิ่มเติมบางส่วน จากแหล่งที่มา