ตกขาวเป็นก้อน ต้นตอของปัญหาในผู้หญิง วิธีการรักษาอย่างไรให้หายขาด!

ตกขาวเป็นก้อน อาจเป็นความกังวลในผู้หญิง เนื่องจากอาจบ่งบอกถึงการติดเชื้อ (Candida albicans) ซึ่งเป็นเชื้อราชนิดหนึ่งที่ทำให้รู้สึกไม่สบายและระคายเคืองบริเวณช่องคลอด การติดเชื้อรานี้มักจะนำไปสู่การตกขาวเป็นก้อนข้นๆ ที่มีลักษณะคล้ายกับชีสคอทเทจหรือยีสต์ นอกจากนี้ ผู้หญิงอาจมีอาการคันร่วมด้วย ที่ทำให้รู้สึกไม่สบายตัวได้ แม้ว่าตกขาวจากเชื้อราส่วนใหญ่จะไม่มีกลิ่น แต่ก็ยังมีความสำคัญที่จะต้องไปพบแพทย์หากคุณสังเกตเห็นอาการผิดปกติใดๆ มียาที่จำหน่ายได้โดยไม่ต้องมีใบสั่งแพทย์เพื่อรักษาภาวะนี้ แต่หากอาการยังคงอยู่แม้ว่าจะดูแลตนเองเบื้องต้นแล้วก็ตาม คุณควรไปพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยและการรักษาที่เหมาะสม สิ่งสำคัญคือต้องดูแลตัวเองด้วยการรักษาสุขอนามัยที่ดีและหลีกเลี่ยงสิ่งระคายเคืองที่อาจทำให้เกิดการติดเชื้อรานี้

สาเหตุของการเกิด ตกขาวเป็นก้อน

ตกขาวเป็นก้อนอาจเกิดจากการติดเชื้อราบริเวณช่องคลอด นี่เป็นเหตุการณ์ปกติในผู้หญิงและอาจทำให้รู้สึกอึดอัดได้ เชื้อราที่พบได้บ่อยที่สุดที่ทำให้เกิดอาการนี้คือ  แคนดิดา แอลบิแคนส์  ซึ่งเป็นเชื้อราประจำถิ่นที่อาศัยอยู่ในช่องคลอดร่วมกับเชื้อราอื่นๆ เมื่อค่าความเป็นกรดด่างในช่องคลอดเสียไป อาจส่งผลให้เชื้อราชนิดนี้เติบโตมากเกินไปและนำไปสู่การติดเชื้อและตกขาวผิดปกติได้ โดยสาเหตุของการเกิดตกขาวเป็นก้อน ซึ่งมีหลายปัจจัยที่นำไปสู่การติดเชื้อรา ดังนี้ 

ปัจจัยเสี่ยงที่นำไปสู่การติดเชื้อราช่องคลอด

• ปัจจัยด้านยาปฏิชีวนะ เป็นตัวการที่ทราบกันดีว่าสามารถทำลายสมดุลของจุลินทรีย์ในช่องคลอดได้
• ปัจจัยด้านโรค ผู้หญิงที่เป็นโรคเบาหวานหรือผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ เช่น ผู้ติดเชื้อเอชไอวีหรือผู้ที่รับประทานยากดภูมิคุ้มกัน ก็มีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดภาวะตกขาวเป็นก้อน 
• ปัจจัยด้านฮอร์โมน การเปลี่ยนแปลงของฮอร์โมน เช่น การรับประทานยาคุมกำเนิดหรือยาอื่นๆ ที่เพิ่มระดับฮอร์โมนเอสโตรเจน
• ปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม บางอย่างอาจมีส่วนร่วม เช่น การเปลี่ยนแปลงของค่า pH ในช่องคลอดหลังมีประจำเดือนหรือการมีเพศสัมพันธ์

อาการของ ตกขาวเป็นก้อน

ตกขาวเป็นก้อนเป็นอาการทั่วไปที่ผู้หญิงหลายคนประสบปัญหาอยู่ ซึ่งอาจมีอาการอื่นๆ ร่วมด้วย ดังนี้

• อาการคันและระคายเคืองบริเวณช่องคลอด ซึ่งอาจเกิดจากของไหลออกเองหรือจากการติดเชื้อ
• ทำให้เกิดความรู้สึกแสบร้อน โดยเฉพาะระหว่างมีเพศสัมพันธ์หรือปัสสาวะ
• บริเวณอวัยวะเพศบวมหรือแดงได้
• ความเจ็บปวดในบริเวณอวัยวะเพศ
• การมีผื่นคัน ของเหลวที่ไหลออกมาอาจมีลักษณะข้นและขาว มีพื้นผิวคล้ายกับคราบนมหรือเนยแข็ง

วิธีการรักษาเมื่อเป็น ตกขาวเป็นก้อน

ตกขาวเป็นก้อนเมื่อมีอาการตกขาวผิดปกติ ควรขอคำแนะนำจากแพทย์เพื่อหาสาเหตุที่แท้จริง เพื่อได้รับการรักษาที่ถูกวิธี หากตกขาวเป็นก้อนสม่ำเสมอ อาจเป็นสัญญาณบ่งชี้ถึงการติดเชื้อราหรือภาวะช่องคลอดอักเสบจากแบคทีเรีย ภาวะเหล่านี้สามารถรักษาได้ง่ายด้วยยาปฏิชีวนะตามใบสั่งแพทย์ แต่จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องปฏิบัติตามแผนการรักษาที่กำหนดไว้จนจบ แม้ว่าอาการจะทุเลาลงก็ตาม ตกขาวเป็นก้อนนั้น เป็นปัญหาที่พบบ่อยในผู้หญิง และการรักษาขึ้นอยู่กับความรุนแรงและความถี่ของการติดเชื้อ ซึ่งในที่นี้แบ่งช่วงระดับความรุ้นแรงออกเป็น 3 ช่วงระดับ ดังนี้

ระดับการติดเชื้อเล็กน้อยถึงปานกลางและการติดเชื้อไม่บ่อย

• แพทย์อาจแนะนำการรักษาระยะสั้น การรักษาเหล่านี้มักจะใช้ยาต้านเชื้อรา เช่น ไมโคนาโซล อิทราโคนาโซล หรือโคลไตรมาโซล ยาเหล่านี้มาในรูปแบบครีม ยาเม็ด หรือขี้ผึ้งเฉพาะที่ และควรใช้เป็นเวลา 3-7 วัน ช่วยบรรเทาอาการและยับยั้งการเกิดเชื้อรา
• แพทย์อาจแนะนำให้รับประทานยาต้านเชื้อราแบบครั้งเดียว เช่น ฟลูโคนาโซล สำหรับอาการเล็กน้อยถึงปานกลาง อย่างไรก็ตาม ไม่แนะนำให้ใช้ยานี้กับสตรีมีครรภ์ ในกรณีที่อาการรุนแรงขึ้น ผู้ป่วยอาจต้องรับประทาน 2 เม็ด ห่างกัน 3 วัน 

ระดับการติดเชื้อที่รุนแรงหรือบ่อยครั้ง

• แพทย์อาจแนะนำการรักษาระยะยาว แพทย์ของคุณอาจแนะนำให้รับประทานยาต้านเชื้อราทุกๆ 3 วัน รวมเป็น 3 ครั้ง ก่อนที่จะเปลี่ยนเป็นสัปดาห์ละครั้งเป็นเวลา 6 เดือน
• แพทย์อาจแนะนำการรักษาด้วยยารับประทานหลายชนิดอย่างไรก็ตาม การรักษาวิธีนี้ไม่เหมาะสำหรับสตรีมีครรภ์

ระดับการติดเชื้อรุนแรง และไม่สามารถรักษาได้ด้วยยาต้านเชื้อราทั่วไปได้ 

• แพทย์อาจสั่งยาแคปซูล ที่เป็นกรดบอริก แบบสอดใส่เข้าไปในช่องคลอดเพื่อทำการรักษา

วิธีการดูแลตัวเองเมื่อเป็น ตกขาวเป็นก้อน

ตกขาวเป็นก้อนหากอยากหายขาดต้องเริ่มที่ตัวเองโดยการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตในกิจวัตรประจำวัน และการดูแลตัวเองอย่างถูกวิธี เพราะการรักษาสุขอนามัยที่เหมาะสมในบริเวณช่องคลอดเป็นสิ่งสำคัญ แต่การปฏิบัติอย่างถูกต้องก็สำคัญไม่แพ้กัน ซึ่งการดูแลตัวเองนั้น สามารถมีบทบาทสำคัญในการป้องกันการเกิดตกขาวเป็นก้อนได้ โดยต้องตระหนักถึงปัจจัยเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นก่อน แล้วหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ที่อาจก่อให้เกิดตกขาวเป็นก้อน ซึ่งวิธีการดูแลตัวเองเมื่อประสบปัญหาตกขาวเป็นก้อนนั้น มีดังต่อไปนี้

• หลีกเลี่ยงการสวนล้างหรือทำความสะอาดปากช่องคลอด ด้วยการฉีดน้ำหรือน้ำยาล้างจุดซ่อนเร้นเข้าไปในช่องคลอด นี่อาจดูเหมือนเป็นวิธีที่ดีในการรักษาความสะอาด แต่จริงๆ แล้วอาจส่งผลเสียต่อสุขภาพช่องคลอดของคุณ เมื่อคุณสวนล้างหรือใช้ยาล้างจุดซ่อนเร้น คุณกำลังกำจัดแบคทีเรียที่ดีที่เกิดขึ้นตามธรรมชาติในช่องคลอดของคุณด้วย แบคทีเรียเหล่านี้ช่วยป้องกันการติดเชื้อราและรักษาสมดุลของจุลินทรีย์ในบริเวณช่องคลอดของคุณ หากไม่มีแบคทีเรียที่มีประโยชน์เหล่านี้ คุณอาจติดเชื้อและปัญหาเกี่ยวกับช่องคลอดอื่นๆ ได้ง่ายขึ้น แทนที่จะสวนล้าง คุณควรปฏิบัติตามสุขอนามัยที่ดีด้วยการล้างภายนอกช่องคลอดด้วยน้ำปกติอย่างอ่อนโยนแทน

• หลีกเลี่ยงการใช้ผ้าอนามัยแบบสอด เนื่องจากอาจทำให้เกิดการระคายเคืองในช่องคลอดและการติดเชื้อได้ อีกทั้งผ้าอนามัยแบบสอดยังสามารถดูดซับความชื้นตามธรรมชาติในช่องคลอด ทำให้เกิดความแห้งและไม่สบายตัว แทนที่จะใช้ผ้าอนามัยแบบสอด ขอแนะนำให้ใช้ผลิตภัณฑ์สำหรับประจำเดือนอื่นๆ เช่น แผ่นรองหรือถ้วยรองประจำเดือน ผลิตภัณฑ์เหล่านี้ไม่มีความเสี่ยงเช่นเดียวกับผ้าอนามัยแบบสอดและมีโอกาสน้อยที่จะก่อให้เกิดการระคายเคืองหรือการติดเชื้อ

• หลีกเลี่ยงการอาบน้ำร้อนหรือแช่น้ำอุ่นนานเกิน 15 นาที เนื่องจากน้ำร้อนสามารถดึงเอาน้ำมันตามธรรมชาติที่ปกป้องผิวออกจากผิวหนัง ซึ่งทำให้ผิวแห้งและระคายเคืองได้ แทนที่จะอาบน้ำร้อนหรือแช่น้ำนาน แนะนำให้อาบน้ำอุ่นหรืออาบน้ำอุ่นไม่เกิน 10-15 นาที คุณยังสามารถพิจารณาใช้สบู่อ่อนๆ ที่ปราศจากน้ำหอมซึ่งจะไม่ระคายเคืองผิวหรือทำลายสมดุลค่า pH ตามธรรมชาติของช่องคลอด หลังอาบน้ำ ให้แน่ใจว่าได้ซับบริเวณนั้นให้แห้งด้วยผ้าสะอาดแทนการถู เพราะจะทำให้ผิวหนังระคายเคืองมากขึ้น

• หลีกเลี่ยงการสวมเสื้อผ้าที่เปียกเป็นเวลานาน เช่น ชุดว่ายน้ำหรือเสื้อผ้าที่มีเหงื่อ หากเสื้อผ้าเปียกน้ำควรเปลี่ยนโดยเร็วที่สุดเพื่อป้องกันความชื้น เนื่องจากความชื้นสามารถสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเจริญเติบโตของแบคทีเรียและเชื้อรา ซึ่งจะนำไปสู่การติดเชื้อได้

• หลีกเลี่ยงการสวมเสื้อผ้าที่รัดแน่น อาจทำให้เกิดการระคายเคือง เหงื่อ และความชื้นในบริเวณช่องคลอดได้ สิ่งนี้สามารถนำไปสู่ความรู้สึกไม่สบายตัวและเพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ เพื่อป้องกันปัญหานี้ ขอแนะนำให้ผู้หญิงเลือกเสื้อผ้าหลวมๆ ที่ทำจากผ้าที่ระบายอากาศได้ดี เช่น ผ้าฝ้าย 

• ผู้ป่วยเบาหวาน ควรลดความเสี่ยงของการตกขาวเป็นก้อน โดยการรักษาระดับน้ำตาลในเลือดให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ

สรุป

ตกขาวเป็นก้อน ในผู้หญิงสามารถเป็นสัญญาณของสภาวะต่างๆ ได้ และสิ่งสำคัญคือ ตระหนักต่อสาเหตุการเกิดและต้องใส่ใจกับอาการเพื่อรับการรักษาที่เหมาะสม สาเหตุหนึ่งที่เป็นไปได้ของการตกขาวประเภทนี้คือการติดเชื้อรา ซึ่งมีลักษณะเป็นการตกขาวข้นและมีลักษณะเป็นก้อน อีกสาเหตุหนึ่งที่เป็นไปได้คือภาวะช่องคลอดอักเสบจากเชื้อแบคทีเรีย ซึ่งอาจส่งผลให้เกิดการตกขาวเป็นก้อนและมีกลิ่น สิ่งสำคัญคือ การรักษาสุขอนามัยที่ดีอยู่เสมอ แนะนำให้ปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญทันที เพราะนอกจากความกังวลและความไม่มั่นใจในตัวเองแล้ว การเพิกเฉยต่ออาการนี้อาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ ได้

ขอบคุณข้อมูลเพิ่มเติมบางส่วน จากแหล่งที่มา

• https://www.obstetrics-gynaecology-journal.com/article/S1751-7214(19)30206-4/pdf
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2218224/pdf/canfamphys00186-0109.pdf
• https://studenthealth.ucf.edu/wp-content/uploads/sites/12/2017/03/vaginal-discharge1.pdf
• https://mckinley.illinois.edu/sites/default/files/docs/vaginal_discharge.pdf
• https://media.mycme.com/documents/128/dr_c_armitage_31804.pdf