เบต้ากลูแคน (Beta Glucan) คืออะไร ช่วยอะไร หลอกลวงหรือไม่ เกิดคำถามมากมายกับผู้ที่กำลังศึกษาเกี่ยวกับสารอาหารตัวนี้ ซึ่งรายละเอียดสามารถดูได้ดังด้านล่างนี้
เบต้ากลูแคน (Beta Glucan) คือ คาร์โบไฮเดรตประเภทพอลิแซ็กคาไรด์ (polysaccharide) ชนิดหนึ่งของน้ำตาลกลูโคสที่มาเชื่อมต่อกันเป็นโมเลกุลสายยาว ซึ่งสารประกอบนี้สามารถพบได้ในธรรมชาติ มีทั้งสารที่สามารถละลายน้ำได้และไม่สามารถละลายน้ำได้ ยกตัวอย่างเช่น สามารถพบได้ที่ผนังเซลล์ของยีสต์ในขนมปัง กลุ่มเห็ดต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นเห็ดหอม เห็ดนางฟ้า โสม สาหร่าย รวมทั้งข้าวต่างๆ โดยเฉพาะข้าวโอ๊ตและข้าวบาร์เลย์
ในส่วนของสารประกอบมักพบตามธรรมชาติซึ่งอยู่ในกลุ่มของข้าวโอ๊ตและข้าวบาร์เลย์ กลุ่มนี้มักจะพบเบต้ากลูแคน 1,3 และ 1,4 กลูแคน ส่วนสารประกอบที่พบในผนังเซลล์ของยีสต์ในขนมปังนั้น มักพบเบต้ากลูแคน 1,3 และ 1,6 กลูแคน ซึ่งทั้งสองชนิดนี้เป็นที่นิยมอย่างมากในทางการแพทย์ โดยอ้างอิงจากผลทางการวิจัยที่ออกมายืนยันว่าเบต้ากลูแคนที่ได้มาจากธรรมชาติ มักจะมีส่วนช่วยในการกระตุ้นการทำงานของเซลล์เม็ดเลือดขาว เซลล์ภูมิคุ้มกันต่างๆ ได้อย่างดีและมีประสิทธิภาพ
สารบัญเนื้อหามีดังนี้
อาหารเสริมเบต้ากลูแคน เหมาะกับใครบ้าง?
สำหรับช่วงอายุและวัยในการรับประทานอาหารเสริมที่มีสารประกอบของเบต้ากลูแคนนั้น ในทางการแพทย์มีการวิจัยและให้คำแนะนำว่าเหมาะสมสำหรับทุกเพศและทุกวัยที่ต้องการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันให้แก่ร่างกาย โดยช่วงวัยที่ควรรับประทานมากที่สุด คือ ช่วงอายุก่อน 20 ปี เนื่องจากว่า ในช่วงวัยนี้ระบบภูมิคุ้มกันต่างๆ ในร่างกายจะทำงานได้อย่างเต็มที่และมีประสิทธิภาพมากที่สุด หลังจากนั้นเมื่ออายุเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ทุกปี ระบบภูมิคุ้มกันภายในร่างกายก็จะทำงานลดน้อยลง
และนั่นจึงเป็นเหตุผลสำคัญที่ควรรับประทานอาหารเสริมที่มีสารประกอบของเบต้ากลูแคน เพื่อช่วยในการเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน ต่อต้าน กำจัดเชื้อโรค และเชื้อไวรัสต่างๆ ที่จะเข้ามายังภายในร่างกาย รวมทั้งยังมีส่วนช่วยในการปรับสมดุลภูมิคุ้มกันในร่างกายให้มีความสมดุลอยู่เสมอ อีกทั้งยังช่วยเสริมสร้างระบบภูมิคุ้มกันภายในร่างกายให้แข็งแรงอีกด้วย
การรักษาด้วยเบต้ากลูแคนสำหรับกลุ่มผู้ป่วยที่รักษาในโรงพยาบาล
กลุ่มผู้ป่วยที่เข้ารับการรักษาในโรงพยาบาล และต้องการรับประทานอาหารเสริมที่มีสารประกอบของเบต้ากลูแคนนั้น ในส่วนของกลุ่มผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับโรคภูมิแพ้ต่างๆ ไม่ว่าจะเกี่ยวกับโรคภูมิแพ้ผิวหนัง โรคภูมิแพ้จมูก หรือกลุ่มผู้ป่วยที่มีระบบภูมิคุ้มกันในร่างกายทำงานอย่างผิดปกติ รวมทั้งกลุ่มผู้ป่วยที่อยู่ในช่วงของการรักษาโรคมะเร็งต่างๆ
สำหรับกลุ่มผู้ป่วยที่ทำการรักษาโรคมะเร็งนั้น ในทางการแพทย์มักจะรักษาโดยการใช้เคมีบำบัด และการฉายแสง ซึ่งวิธีการรักษาเหล่านี้มักจะส่งผลกระทบข้างเคียงแก่ผู้ที่ทำการรักษาโดยตรง โดยเฉพาะเรื่องของการลดปริมาณของเม็ดเลือดขาวในร่างกาย ซึ่งมีข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ว่า การฉายแสงแต่ละครั้งนั้นมีการกำจัดเซลล์มะเร็งในร่างกาย และในขณะเดียวกันการฉายแสงก็จะกำจัดเซลล์ที่มีประโยชน์ในร่างกายออกไปด้วย
ซึ่งเซลล์ที่ถูกกำจัดในร่างกายออกไปนั้น มักจะเป็นเซลล์ที่มีความสำคัญแก่ร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นเซลล์เม็ดเลือดแดง เซลล์เม็ดเลือดขาว และเกล็ดเลือด ซึ่งหากรับประทานเบต้ากลูแคนร่วมด้วยแล้ว สารประกอบนี้จะเข้าไปกระตุ้นเซลล์เม็ดเลือดขาวใหญ่ จะมีการหลั่งสารชนิดหนึ่ง มีชื่อเรียกว่า สารไซโคไคน์ ซึ่งสารนี้จะไปกระตุ้นบริเวณไขกระดูก เพื่อช่วยเพิ่มปริมาณในการผลิตเม็ดเลือดขาวให้มีจำนวนปริมาณที่เพิ่มมากยิ่งขึ้น และมีส่วนช่วยในการลดปัญหาของการติดเชื้อได้
คุณประโยชน์ด้านต่างๆ ในการใช้เบต้ากลูแคนสำหรับทุกเพศและทุกวัย
ก่อนที่จะทราบว่า เบต้ากลูแคน นั้น มีคุณประโยชน์ในเรื่องของการเสริมสร้างภูมิคุ้มกันในร่างกายให้แข็งแรง ลดอาการเกิดภูมิแพ้ต่างๆ ต่อต้าน กำจัดเชื้อโรค และเชื้อไวรัสต่างๆ ที่เข้ามายังภายในร่างกาย มีส่วนช่วยในการปรับสมดุลภูมิคุ้มกันในร่างกายให้มีความสมดุลอยู่เสมอ นอกจากที่กล่าวมาแล้วนั้น เบต้ากลูแคนยังมีประโยชน์ในด้านอื่นๆ อีกมากมาย
- ต้านการเกิดโรคมะเร็งต่างๆ ที่เกิดขึ้นภายในร่างกาย ทั้งยังมีหน้าที่เป็นสารต้านอนุมูลอิสระอีกด้วย อย่างไรก็ตาม การรับประทานอาหารเสริมประเภทนี้ก็ไม่ได้ช่วยต้านมะเร็งได้เพียงอย่างเดียวเท่านั้น แต่ควรเลือกรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่ และควรงดการดื่มของเครื่องดื่มที่มีส่วนผสมของแอลกอฮอล์ทุกชนิดอีกด้วย
- ช่วยลดการเกิดคอเลสเตอรอลในเลือด หากปล่อยให้ร่างกายมีคอเลสเตอรอลสูงเป็นระยะเวลานาน อาจจะส่งผลให้เกิดโรคต่างๆ ตามมาได้ ไม่ว่าจะเป็นโรคหัวใจ และโรคหลอดเลือดต่างๆ ดังนั้น ควรหลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารประเภททอด มัน และอาหารที่มีไขมันสูงต่างๆ หากรับประทานเบต้ากลูแคนเข้าไปแล้ว สารประกอบนี้จะช่วยลดการดูดซึมของคอเลสเตอรอลเข้าสู่ร่างกาย ส่งผลให้คอเลสเตอรอลในร่างกายลดลง
- ช่วยให้ระบบขับถ่ายทำงานได้อย่างเป็นปกติ เนื่องจากว่า เบต้ากลูแคนเป็นพรีไบโอติก หรือเป็นอาหารประเภทชั้นดีในลำไส้ เมื่อรับประทานสารประกอบนี้เข้าไปแล้ว จะมีส่วนช่วยให้แบคทีเรียชั้นดีในลำไส้เพิ่มจำนวนมากและลำไส้แข็งแรงมากยิ่งขึ้นนั่นเอง นอกจากนี้ยังมีส่วนช่วยในการเสริมภูมิคุ้มกัน มีส่วนช่วยในการปรับสมดุลของลำไส้ให้ทำงานได้อย่างเป็นปกติและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
อาหารเสริมเบต้ากลูแคนที่ควรพกติดกระเป๋า ติดบ้าน
ปัจจุบันเบต้ากลูแคนมีมากมายหลากหลายยี่ห้อที่วางขายตามท้องตลาด สำหรับผู้ที่มีโรคประจำตัว ก่อนที่จะเลือกซื้อควรที่จะศึกษาหรือเข้ารับคำแนะนำ ข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ต่างๆ ในเรื่องของปริมาณและวิธีการรับประทาน รวมทั้งควรศึกษาเกี่ยวกับสารสกัดที่จำเป็นต่อการกระตุ้นภูมิคุ้มกันในร่างกาย เพื่อที่จะสามารถใช้อาหารเสริมให้เหมาะสมกับปริมาณที่ร่างกายควรจะได้รับในแต่ละวัน
เพื่อช่วยเสริมสร้างการทำงานของร่างกายได้อย่างเต็มที่และมีประสิทธิภาพ อีกทั้งยังช่วยป้องกัน ต่อต้านสิ่งแปลกปลอมต่างๆ รวมทั้งเชื้อโรคและเชื้อไวรัสที่เข้ามาสู่ร่างกายได้อีกด้วย สำหรับวิธีการเลือกซื้อเบต้ากลูแคนนั้น ผู้ที่เลือกซื้อควรสังเกตบนฉลากผลิตภัณฑ์ ดังนี้
- เลือกที่มีสารสกัดมาจากธรรมชาติ และควรมีสารสกัดมาจากผนังเซลล์ของยีสต์ที่มีชื่อว่า แซคคาโรไมซีส ซีรีวิซิอี ( Saccharomyces Cerevisiae )
- เลือกชนิด 1,3 และ 1,6 กลูแคน เนื่องจากว่าเบต้ากลูแคนชนิดนี้ มีผลการวิจัยและได้รับการยอมรับว่ามีประสิทธิภาพสูงสุดในการกระตุ้นระบบภูมิคุ้มกันต่างๆ ในร่างกายได้เป็นอย่างดี
- ควรเลือกที่มีมาตรฐาน มีการรับรองจาก อย. ตามที่กระทรวงสาธารณสุขของประเทศไทยกำหนด ควรเลือกยี่ห้อที่ผ่านจากหน่วยงานตรวจสอบความปลอดภัยด้านอาหารแห่งสหภาพยุโรป และองค์การอาหารและยาจากประเทศสหรัฐอเมริกา
ผลข้างเคียงจากการรับประทานอาหารเสริมเบต้ากลูแคน
ในปัจจุบันนั้นการรับเบต้ากลูแคนนั้นมีทั้งการรับประทานจากอาหารที่มาจากธรรมชาติ การสกัดในรูปแบบเม็ด และการรับเบต้ากลูแคนจากการฉีดเข้าสู่เส้นเลือด และถึงแม้ว่าเบต้ากลูแคนจะเป็นอาหารเสริมที่มีสารสกัดมาจากธรรมชาติที่จำเป็นต่อร่างกายมากหรือน้อยเพียงใด แต่ถ้าหากรับประทานหรือรับเข้าไปในปริมาณที่มากเกินความจำเป็นของร่างกาย ก็อาจจะส่งผลเสียหรือผลข้างเคียงต่อร่างกายได้เช่นเดียวกันกับอาหารสำเร็จรูปต่างๆ
จากผลการวิจัยในต่างประเทศนั้น มีการสรุปว่า ยังไม่มีผลข้างเคียงใดๆ ที่ก่อให้เกิดอันตรายจากการรับประทานสารสกัดเบต้ากลูแคนในรูปแบบเม็ด แต่ถ้าหากฉีดเข้าเส้นเลือดดำแล้ว ย่อมส่งผลข้างเคียงโดยตรงแก่ร่างกายมากกว่าการรับประทาน ซึ่งอาการที่พบ ได้แก่ หนาวสั่น ไข้ และอาจจะมีอาการปวดบริเวณที่มีการฉีดเบต้ากลูแคนเข้าไป รวมทั้งอาการปวดข้อกระดูกต่างๆ คลื่นไส้ อาเจียน วิงเวียนศีรษะ และอาจจะมีผดผื่นตามผิวหนังได้
และสำหรับผู้หญิงที่อยู่ในช่วงของการตั้งครรภ์ เพิ่งผ่านพ้นจากการคลอดบุตร หรืออยู่ในช่วงระหว่างการให้น้ำนมบุตร ก่อนที่จะรับประทานหรือฉีดสารสกัดนี้เข้าไปยังร่างกาย ควรปรึกษาแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ เพื่อขอรับคำแนะนำอย่างเหมาะสม หรือหากเป็นไปได้ควรงดเว้นหรือหลีกเลี่ยงการรับสารสกัดนี้ก่อน เนื่องจากว่าร่างกายอาจจะเกิดการติดเชื้อโรคอื่นๆ ได้ง่าย และเพื่อไม่ให้เกิดความผิดปกติหรือปฏิกิริยาใดๆ แก่ร่างกายที่อาจจะส่งผลตามมาได้ในภายหลัง
แหล่งข้อมูลอ้างอิง
- Beta Glucan: Health Benefits in Obesity and Metabolic Syndrome
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3236515/
