ค่า BMI ต่ำเสี่ยงต่อโรค อะไร รู้เท่าทันความเสี่ยงสุขภาพ (ฉบับผู้เชี่ยวชาญ) 2567

ค่า BMI ต่ำเสี่ยงต่อโรค คือ เกณฑ์การวัด Body Mass Index (BMI) ค่าดัชนีมวลกายคือเครื่องมือชี้วัดเกณฑ์น้ำหนักตัวเบื้องต้น ที่สามารถวัดค่าดัชนีมวลกาย โดยใช้การคำนวณและประเมินจากความสมดุลระหว่างน้ำหนักและส่วนสูง สามารถช่วยประเมินหาแนวโน้มความเสี่ยงโรคร้าย และปัญหาสุขภาพอื่นๆ ที่อาจเกิดขึ้นจากปัจจัยของน้ำหนักตัว เพื่อให้ผู้ทำการประเมินวิเคราะห์สุขภาพเบื้องต้น และสามารถที่จะควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน หรือควบคุมให้น้ำหนักกายอยู่ในเกณฑ์ที่ดี ไม่ต่ำกว่าเกณฑ์หรือสูงกว่าเกณฑ์

เลือกอ่านหัวข้อที่คุณสนใจ

BMI หรือ ดัชนีมวลกาย มีความสำคัญอย่างไร?

การคำนวณ BMI หรือ ดัชนีมวลกาย ใช้การประเมินด้วยสูตรคำนวณค่ามาตรฐาน เพื่อบ่งบอกแนวโน้มของผู้ที่ทำการประเมิน โดยการประเมินดัชนีมวลกาย เป็นการประเมินเบื้องต้น ที่ไม่ได้วัดมวลไขมันในร่างกายโดยตรง แต่ใช้วิธีการวัดมวลกายโดยรวมที่แสดงถึงการเผาผลาญอาหารในร่างกาย และแสดงถึงแนวโน้มในการเกิดโรค ดังนั้นการประเมินดัชนีมวลกาย ไม่สามารถที่จะบอกชี้ชัดได้ว่าผลลัพธ์ที่ได้จากการประเมินนั้นถูกต้อง 100% ในบางกรณี ยกตัวอย่างเช่น ผู้ที่มีการออกกำลังกาย และมีมวลกล้ามเนื้อมาก การประเมินดัชนีมวลกายที่ไม่มีการวัดมวลไขมันโดยตรง อาจได้ผลลัพธ์ค่าดัชนีมวลกายสูงกว่าเกณฑ์มาตรฐาน เกิดความคลาดเคลื่อนได้

สูตรการวัดเพื่อหา ค่า BMI ต่ำเสี่ยงต่อโรค คำนวณอย่างไร?

การวัดค่าดัชนีมวลกาย BMI จะใช้วิธีการคำนวณโดยการนำเอาน้ำหนักตัว และส่วนสูงมาเป็นเกณฑ์ในการวัด สามารถที่จะประเมินเบื้องต้นได้ด้วยตัวเอง ตามสูตร น้ำหนักตัว (กก.) ÷ ส่วนสูง (เมตร) ยกกำลังสอง ผลลัพธ์ที่ได้จากการประเมิน สามารถแปลผลค่าดัชนีมวลกายได้ดังต่อไปนี้

ค่าดัชนีมวลกาย BMI น้อยกว่า 18.5 อยู่ในเกณฑ์น้ำหนักน้อย ค่า BMI ต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐาน
ค่าดัชนีมวลกาย BMI อยู่ที่ 18.5-22.90 อยู่ในเกณฑ์ปกติ ค่า BMI อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน
ค่าดัชนีมวลกาย BMI อยู่ที่ 23-24.90 อยู่ในเกณฑ์น้ำหนักเกิน ค่า BMI สูงกว่าเกณฑ์มาตรฐาน
ค่าดัชนีมวลกาย BMI อยู่ที่ 25-29.90 อยู่ในเกณฑ์อ้วนระดับ 1
ค่าดัชนีมวลกาย BMI เกินกว่า 30 ขึ้นไป อยู่ในเกณฑ์อ้วนระดับ 2

ค่า BMI ต่ำเสี่ยงต่อโรค อะไร?

ค่าดัชนีมวลกาย ที่บ่งบอกความเสี่ยงแนวโน้มของการเกิดโรคร้าย ไม่ได้มีเพียงแค่ในผู้ที่มีน้ำหนักสูงกว่าเกณฑ์ หรือผู้ที่มีน้ำหนักมากเท่านั้น ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคร้าย สำหรับผู้ที่วัดค่าดัชนีมวลกาย และได้ผลลัพธ์น้อยกว่า 18.5 มีแนวโน้มความเสี่ยงในการเกิดโรคได้เช่นเดียวกัน ผู้ที่มีน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์อาจมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรคร้าย และอาจมีแนวโน้มความเสี่ยงสุขภาพดังต่อไปนี้

โรคขาดสารอาหาร
โรคกระดูกพรุน ข้อเข่าเสื่อม หรือข้ออักเสบ
โรคโลหิตจาง
ประจำเดือนมาไม่ปกติ และอาจมีแนวโน้มในการมีบุตรยาก
ระบบภูมิคุ้มกันอ่อนแอ

โดยเราได้ให้ข้อมูลเพิ่มเติมบางส่วน เกี่ยวกับโรคร้ายที่อาจเกิดขึ้นได้จากภาวะน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ หรือโรคร้ายที่อาจเกิดกับผู้ที่มีน้ำหนักตัวน้อย อย่างเช่น โรคขาดสารอาหาร, โรคกระดูกพรุน และโรคโลหิตจาง ตามข้อมูลด้านล่าง

ค่า bmi ต่ำกว่าเกณฑ์เสี่ยง โรคขาดสารอาหาร (Nutritional Deficiency)

ค่า BMI ต่ำเสี่ยงต่อโรค ขาดสารอาหาร (Nutritional Deficiency) คือ โรคที่เกิดจากการที่ร่างกายนั้น ได้รับสารอาหารต่างๆ รวมไปถึงวิตามินและแร่ธาตุ ที่ไม่เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย อาทิเช่น โปรตีน, คาร์โบไฮเดรต, ไขมัน หรืออาจเกิดจากความบกพร่องของระบบย่อยอาหาร ที่ไม่สามารถเผาผลาญอาหารที่รับประทานให้กลายเป็นพลังงานให้แก่ร่างกาย อาจส่งผลกระทบต่อการทำงานของระบบต่างๆ ภายในร่างกาย หรืออาจส่งผลให้การทำงานของระบบต่างๆ ภายในร่างกายทำงานผิดปกติ

อาการของผู้ป่วยโรคขาดสารอาหาร

รู้สึกเบื่ออาหาร
น้ำหนักลดลงต่ำกว่าเกณฑ์มาตรฐาน
รู้สึกเหนื่อยล้าง่าย หรืออาจมีความรู้สึกเหนื่อยตลอดเวลา
อัตราการเต้นของหัวใจผิดปกติ
รู้สึกวิงเวียนศีรษะ
ผมร่วง
ผิวแห้ง
หงุดหงิดง่าย รู้สึกวิตกกังวล หรืออาจเสี่ยงต่อการเป็นซึมเศร้า
เจ็บป่วยบ่อย
ไม่มีสมาธิ การทำงานของระบบสมองบกพร่อง
เลือดออกตามไรฟัน
สูญเสียมวลกล้ามเนื้อและกระดูก
ตาแห้ง หรือมีอาการตาพร่ามัว โดยเฉพาะในช่วงกลางคืน
ท้องร่วง

ค่า bmi ต่ำกว่าเกณฑ์เสี่ยง โรคกระดูกพรุน (Osteoporosis)

โรคกระดูกพรุน (Osteoporosis) คือ อาการทางสุขภาพ ที่เกิดขึ้นได้จากความหนาแน่นของมวลกระดูกเบาบางหรือเสื่อมลง ทำให้กระดูกมีความเปราะ และมีความเสี่ยงต่อการแตกหักได้ ในอดีตโรคกระดูกพรุน เป็นโรคที่มักพบเจอได้บ่อยในผู้สูงอายุ แต่ในปัจจุบันมีปัจจัยมากมายที่ทำให้เกิดโรคกระดูกพรุน

โรคกระดูกพรุน เป็นโรคที่สามารถพบเจอได้จากหลายช่วงวัย อาทิเช่น พันธุกรรม, ภาวะทุพโภชนาการ หรือ ภาวะที่ร่างกายได้รับสารอาหารที่ไม่เพียงพอ, ขาดสารอาหาร, อาการทางสุขภาพที่เกี่ยวเนื่องกับการดูดซึมสารอาหาร, การดื่มแอลกอฮอล์เป็นประจำ, ผลข้างเคียงจากยารักษาโรค, การสูบบุหรี่ หรือ การไม่ออกกำลังกาย เป็นต้น

อาการของผู้ป่วยโรคกระดูกพรุน

มีอาการปวดหลัง หากมีอาการปวดรุนแรงมากขึ้น อาจเกิดจากการที่กระดูกสันหลังยุบตัว
ส่วนสูงลดลง เนื่องจากมีอาการหลังค่อม
รู้สึกปวดลึกๆ ที่กระดูกในบริเวณต่างๆ
ปวดตามข้อ อย่าง ข้อมือ ข้อเข่า

ค่า BMI ต่ำเสี่ยงต่อโรค โลหิตจาง (Anemia)

โรคโลหิตจาง หรือ โรคเลือดจาง เป็นภาวะที่เกิดจากร่างกายมีจำนวนเซลล์เม็ดเลือดแดงต่ำกว่าปกติ และฮีโมโกลบิน (Hemoglobin) โปรตีนส่วนประกอบสำคัญในเลือด ที่ทำหน้าที่ลำเลียงออกซิเจนจากปอดไปหล่อเลี้ยงเนื้อเยื่อในร่างกาย มีความเข้มข้นน้อยกว่าปกติ ทำให้ไม่สามารถนำเอาออกซิเจนไปหล่อเลี้ยงอวัยวะส่วนต่างๆ ได้เพียงพอ โดยทั่วไปการเกิดโรคโลหิตจาง มักเกิดจากการขาดสารอาหารที่สำคัญ อย่าง ธาตุเหล็ก ที่เป็นแร่ธาตุสำคัญในการช่วยผลิตเซลล์เม็ดเลือดแดง และอาจส่งผลต่อสุขภาพร่างกาย อาจเกิดความเสี่ยงในการเกิดโรคร้ายอื่นๆ ตามมาได้

อาการของผู้ป่วยโรคโลหิตจาง

มีผิวที่ดูซีด หรือมีผิวที่แลดูเหลืองมากกว่าปกติ
มีอาการปวดหัวบ่อย และมักวิงเวียนศีรษะ
หน้ามืด อ่อนเพลีย และเหนื่อยง่าย
หายใจลำบาก
รู้สึกหงุดหงิดง่าย
รู้สึกเบื่อไม่อยากอาหาร

แนวทาง วิธีการควบคุมค่า BMI ให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ

สำหรับผู้ที่ต้องการควบคุมค่า BMI หรือควบคุมค่าดัชนีมวลกาย ให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ หรือเกณฑ์สุขภาพดี สามารถใช้แนวทางเหล่านี้เพื่อควบคุมน้ำหนัก และควบคุมค่า BMI ให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสมได้

ทำการคำนวณค่า BMI ประเมินวัดค่าดัชนีมวลกายเบื้องต้น ด้วยตนเองอยู่เป็นประจำ
ควรเข้ารับการตรวจสุขภาพประจำปี อย่างน้อยปีละ 1 ครั้ง
เลือกรับประทานอาหารที่ดีต่อสุขภาพ และเลือกรับประทานอาหารที่มีแร่ธาตุวิตามินให้เพียงพอต่อความต้องการของร่างกาย
หลีกเลี่ยงอาหารจำพวกที่มีไขมันและน้ำตาลสูง อย่างเช่น อาหารแปรรูป, เครื่องดื่มแอลกอฮอล์, ของทอด, น้ำหวาน
ดื่มน้ำให้เพียงพอในระหว่างวัน
หมั่นออกกำลังกายอยู่เป็นประจำ อย่างน้อย 3 วัน ต่อสัปดาห์

สรุป

การวัดค่าดัชนีมวลกาย หรือ Body Mass Index (BMI) คือตัวช่วยในการประเมินปัญหาสุขภาพ ประเมินความเสี่ยงและแนวโน้มต่อการเกิดโรคร้ายในเบื้องต้น ที่จะช่วยให้สามารถรู้เท่าทันความเสี่ยงในการเกิดโรคร้ายที่อาจเกิดขึ้นได้จากเกณฑ์น้ำหนักตัว อย่ามองข้ามความผอม หรือน้ำหนักตัวที่น้อยจนเกินความเหมาะสม เพราะไม่ใช่เพียงแค่ผู้ที่มีรูปร่างอ้วนเท่านั้น ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดโรค หรือมีแนวโน้มอันตรายต่อสุขภาพ ผู้ที่มีน้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ล้วนมีความเสี่ยงต่อการเกิดโรค และอาจส่งผลกระทบต่อสุขภาพได้เช่นเดียวกัน

สำหรับผู้ที่มีเกณฑ์น้ำหนักต่ำกว่าเกณฑ์ และผู้ที่มีเกณฑ์น้ำหนักสูงกว่าเกณฑ์ ไม่ควรมองข้ามค่า BMI เมื่อทำการประเมินและวิเคราะห์ค่าโดยรวม และทราบถึงเกณฑ์น้ำหนักและความเสี่ยงที่เกิดขึ้น สามารถเริ่มต้นแก้ไขควบคุมและปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการรับประทาน การใช้ชีวิต และการออกกำลังกาย เสริมสร้างความแข็งแรง และความปลอดภัยให้แก่ร่างกายได้ด้วยตนเอง แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น การประเมินค่าดัชนีมวลกายเป็นเพียงการประเมินโดยรวมเท่านั้น การเข้ารับการตรวจอย่างละเอียดจากแพทย์ อย่าง การตรวจสุขภาพประจำปี จะช่วยบ่งบอกระดับไขมัน และความเสี่ยงต่อการเกิดโรคได้อย่างแม่นยำ

ขอบคุณข้อมูลเพิ่มเติมบางส่วน จากแหล่งที่มา