อาร์บูติน (Arbutin) คือ การสกัดสารจากธรรมชาติ โดยเฉพาะผลไม้ในตระกลูเบอร์รี่ เช่น แบร์เบอร์รี่ บลูเบอร์รี่ แครนเบอร์รี่ นอกจากนี้ยังสามารถสกัดจากพืชอีกหลายชนิดเช่น ข้าวสาลี มะขามป้อม และลูกแพร์ เป็นต้น ทำให้เกิดสารอนุพันธ์ไฮโดรควิโนนชนิดหนึ่งที่เรียกว่า “อาร์บูติน (Arbutin)”
อาร์บูตินแบ่งออกเป็น 2 รูปแบบ ได้แก่ อัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin) และ เบต้าอาร์บูติน (beta-arbutin) อัลฟ่าอาร์บูตินเป็นสารอนุพันธ์ไฮโดรควิโนนรูปแบบหนึ่ง มีทำหน้าที่ยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานิน (Melanin) และเอ็นไซม์ไทโรซิเนส (Tyrosinase) ของผิวหนังและกระตุ้นให้ร่างกายสร้างสารอนุมูลอิสระมากขึ้น การนำสารสกัดอาร์บูตินมาใช้ประโยชน์ เช่น ลดรอยสิว ฝ้า กระ จุดด่างดำ ฯลฯ เนื่องจากการทดลองของประเทศญี่ปุ่นพบว่าอัลฟ่าอาร์บูตินมีประสิทธิภาพมากกว่าเบต้าอาร์บูตินถึง 10 เท่า ส่งผลให้อัลฟ่าอาร์บูตินเป็นสารสกัดหลักที่ถูกเลือกมาใช้ประโยชน์มากที่สุด
ประโยชน์ อัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin)
อัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin) นิยมใช้ในผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางและผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหน้าผิวกายมากที่สุด เนื่องจากอัลฟ่าอาร์บูตินยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานิน (Melanin) และเอ็นไซม์ไทโรซิเนส (Tyrosinase) ที่กระตุ้นให้ร่างกายเร่งการสร้างสารสีน้ำตาล ส่งผลให้เกิดปัญหาผิวหมองคล้ำ ผิวไม่สม่ำเสมอ การใช้อัลฟ่าอาร์บูตินมีสรรพคุณ ต่อไปนี้
- ลดเลือนฝ้า กระ จุดด่างดำ หรือรอยสิว ผิวไหม้แดด
- ยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานิน ลดความหมองคล้ำบนใบหน้า
- ปรับระดับสีผิวให้กระจ่างใสเรียบเนียนสม่ำเสมอ
- ปกป้องผิวจากอันตรายของแสง UV ได้ดีระดับหนึ่ง
- ช่วยแก้ปัญหาผิวพรรณหมองคล้ำ ฝ้า กระ จุดด่างดำ ต่าง ๆ โดยที่ผิวไม่บางลง เนื่องจากอัลฟ่าอาร์บูตินเป็นสารอนุพันธุไฮโดรควิโนนเกิดจากการสกัดสารธรรมชาติ ส่งผลให้การใช้อัลฟ่าอาร์บูตินปลอดภัยและไม่ก่อให้เกิดอันตราย
อัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin) มีผลดีต่อความงามอย่างไร
อัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin) เป็นส่วนประกอบหลักของผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางหรือผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหน้าผิวกาย ช่วยแก้ไขปัญหาผิวหมองคล้ำ ฝ้า กระ จุดด่างดำ สีผิวไม่เรียบเนียน มีรอยดำรอยแดงจากสิวหรืออื่น ๆ ได้ เนื่องจากอัลฟ่าอาร์บูตินสามารถยังยั้งการผลิตของเม็ดสีเมลานิน (Melanin) หรือเอ็นไซม์ไทโรซิเนส (Tyrosinase) ที่เซลล์ผิวหนังของร่างกายผลิตขึ้นมา มีลักษณะเป็นสีน้ำตาลจนถึงสีดำเข้ม ซึ่งเป็นสาเหตุของปัญหาผิวไม่กระจ่างใส เมื่ออัลฟ่าอาร์บูตินยับยั้งการผลิตสารดังกล่าวได้ ส่งผลให้ผิวพรรณกระจ่างใสขึ้นพร้อมรับการบำรุงในลำดับถัดไป
วิธีใช้ อัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin) ที่ถูกวิธี
การใช้อัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin) ซึ่งเป็นส่วนประกอบของเครื่องสำอางหรือผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหน้าผิวกาย มีวิธีการใช้ที่ถูกต้อง ดังนี้
- เลือกผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหน้าผิวกายหรือเครื่องสำอางที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินให้เหมาะสม เพราะอัลฟ่าอาร์บูตินมีชนิดฉีดและทา ผู้ใช้ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนเสมอ
- อ่านสลากผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหน้าผิวกายหรือเครื่องสำอางที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินก่อนทุกครั้ง และปฏิบัติตามอย่างเคร่งครัด หากเกิดการแพ้ละคายเคือง หยุดใช้ผลิตภัณฑ์และพบแพทย์ทันที
- การทาผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนประกอบของอัลฟ่าอาร์บูติน ควรทาเป็นลำดับแรกก่อนใช้ผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ควรทาทุกเช้าและเย็นต่อเนื่องเป็นประจำทุกวัน เพื่อผลลัพธ์ที่ดี
- ปริมาณอัลฟ่าอาร์บูตินในผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ สำหรับใช้บนผิวหน้าไม่ควรเกิน 2% และสำหรับใช้บนผิวกายไม่ควรเกิน 0.5% ต่อครั้ง เป็นปริมาณที่ร่างกายดูดซึมได้ดีที่สุด
- ทาผลิตภัณฑ์ป้องกันแสงแดดทุกครั้ง เนื่องจากอัลฟ่าอาร์บูตินเป็นสารอนุพันธ์ไฮโดรควิโนน ทำให้โครงสร้างของอัลฟ่าอาร์บูตินคล้ายคลึงโครงสร้างไฮโดรควิโนน ซึ่งไฮโดรควิโนนเป็นสารชนิดหนึ่ง ทำหน้าที่ยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานินที่มีผลเสียระยะยาว ทำให้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวขาวกระจ่างใส ลดฝ้า กระ จุดด่างจำ รอยสิวต่าง ๆ ใช้อัลฟ่าอาร์บูตินเป็นส่วนประกอบหลักแทนการใช้ไฮโดรควิโนนเพื่อความปลอดภัยต่อผู้ใช้ผลิตภัณฑ์และไม่ผิดกฎหมาย แต่อัลฟ่าอาร์บูตินเป็นสารอนุพันธ์ไฮโดรควิโนนหรือโครงสร้างของสารคล้ายคลึงกัน หากใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินและไม่ปกป้องผิวจากแสงแดด ทำให้อัลฟ่าอาร์บูตินกลายเป็นไฮโดรควิโนน และส่งผลให้เกิดผลข้างเคียงอันตรายต่อผิว เช่น ผิวเกิดการแพ้ระคายเคือง ผื่น แดง คันและผิวหนังอักเสบได้
- การใช้อัลฟ่าอาร์บูตินให้เห็นผลลัพธ์ชัดเจน ควรใช้อัลฟ่าอาร์บูตินคู่กับกรดแลกติก (Lactic acid) ซึ่งเป็นกรดที่ได้จากการน้ำนมและผลไม้ ซึ่งจะช่วยผลัดเซลล์ผิวเก่าเผยผิวกระจ่างใสรวดเร็วขึ้น
ข้อควรระวังในการใช้อัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin)
เนื่องจากอัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin) เป็นส่วนประกอบหลักของผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหน้าผิวกายและเครื่องสำอางที่มีหลากหลายยี่ห้อวางจำหน่ายตามท้องตลาด ผู้ใช้งานควรระมักระวังการใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินต่อไปนี้
- ปริมาณการใช้ผลิตภัณฑ์บำรุงผิวหน้าผิวกายและเครื่องสำอางที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินไม่ควรเกิน 2% สำหรับผิวหน้าและ 0.5% สำหรับผิวกาย
- ผู้ป่วยที่มีปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับผิวหนัง เช่น โรคผิวหนังอักเสบหรือโรคสะเก็ดเงิน ไม่ควรใช้ผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่มีอัลฟ่าอาร์บูติน
- ห้ามใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินเป็นส่วนประกอบร่วมกับผลิตภัณฑ์ที่มีวิตามินซีที่ไม่ละลายน้ำ หรือ AHA เนื่องจากอัลฟ่าอาร์บูตินมีในช่วงค่า pH ที่ 4.5 หากใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีความเป็นกรดสูง ทำให้ค่า pH เกินมาตรฐาน การออกฤทธิ์ของอัลฟ่าอาร์บูตินลดลง ส่งผลให้เกิดผลข้างเคียงรุนแรงได้
- ป้องกันผิวจากแสงแดดด้วยการทาผลิตภัณฑ์กันแดดทุกครั้ง เมื่อต้องออกจากที่ร่ม เพราะผลิตภัณฑ์ส่วนใหญ่ที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินใส่สารช่วยผลัดเซลล์ผิว เช่น วิตามินซี BHA AHA เป็นต้น ทำให้ผิวไวต่อแสงแดด และอัลฟ่าอาร์บูตินทำปฏิกิริยากับแสงแดดกลายเป็นไฮโดรควิโนน ส่งผลข้างเคียงต่อผิวรุนแรง เช่น ผิวหนังแพ้ระคายเคือง ผื่นแดงคัน และผิวหนังอักเสบได้
- ไม่ควรทานผลิตภัณฑ์อาหารเสริมที่มีอัลฟ่าอาร์บูติน เนื่องจากอัลฟ่าอาร์บูตินออกฤทธิ์ได้ดี เมื่ออยู่ในรูปแบบของของเหลว เช่น เซรั่ม โลชั่น ครีม ฯลฯ หากทานเข้าสู่ร่างกายจะเกิดผลข้างเคียงรุนแรง เช่น คลื่นไส้อาเจียน หัวใจเต้นผิดปกติ ไตวาย เป็นต้น
- หญิงตั้งครรภ์หรือให้นมบุตรควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินทุกครั้ง
ผลข้างเคียง อัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin) ผิดวิธี
อัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin) เป็นสารอนุพันธ์ไอโดรควิโนน หากใช้ผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินเป็นส่วนประกอบผิดวิธี จะส่งผลให้เกิดข้างเคียงต่อไปนี้
- ผิวหนังเกิดจากระคายเคืองอย่างรุนแรงหรือผิวหนังไวต่อสิ่งเร้าทุกชนิด
- สีผิวหมองคล้ำ ไม่กระจ่างใส หรือบางรายผิวหนังเป็นสีม่วงคล้ำรุนแรง
- เกิดแผลพุพองบนผิวหนัง มีอาการแสบ แดง คัน อย่างรุนแรง
- สีผิวไม่สม่ำเสมอ เกิดฝ้า กระ และจุดด่างดำต่าง ๆ บนผิวหนังได้
หลังจากใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีอัลฟ่าอาร์บูติน หากเกิดอาการไม่พึงประสงค์ควรหยุดใช้ผลิตภัณฑ์และรีบพบแพทย์เพื่อรักษาเท่านั้น ไม่ควรซื้อยาทานหรือหายาทาเพื่อบรรเทาอาการไม่พึงประสงค์เอง
สรุป
อัลฟ่าอาร์บูติน (Alpha arbutin) เป็นอาร์บูติน (Arbutin) รูปแบบหนึ่ง เกิดจากการสกัดแบร์เบอร์รี่ บลูเบอร์รี่ แครนเบอร์รี่ ข้าวสาลีและแพร เพื่อยับยั้งการสร้างเม็ดสีเมลานิน (Melanin) หรือเอ็นไซม์ไทโรซิเนส (Tyrosinase) ของเซลล์ผิว แก้ไขปัญหาผิวพรรณหมองคล้ำ มีฝ้า กระ จุดด่างดำ สีผิวไม่สม่ำเสมอ ฯลฯ ซึ่งอัลฟ่าอาร์บูตินเป็นสารอนุพันธ์ไฮโดรควิโนน จึงมีโครงสร้างคล้ายคลึงไฮโดรควิโนน ทำให้ผู้ใช้ผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินควรใช้ปริมาณที่เหมาะสม
โดยบนผิวหน้าควรใช้อัลฟ่าอาร์บูตินไม่เกิน 2% และผิวกายควรใช้อัลฟ่าอาร์บูตินไม่เกิน 0.5% สำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาสุขภาพผิวหนังรุนแรง ควรปรึกษาแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีส่วนผสมของอัลฟ่าอาร์บูติน และหลังใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินควรทาผลิตภัณฑ์ป้องกันแดดทุกครั้ง เพื่อลดโอกาสที่อัลฟ่าอาร์บูตินทำปฏิกิริยากับแสงแดดและเปลี่ยนโครงสร้างเป็นไฮโดรควิโนน ซึ่งเป็นสารยับยั้งเม็ดสีเมลานินได้ดี แต่การใช้ไฮโดรควิโนนเป็นระนะเวลานาน ทำให้ผิวหนังบางลง ไวต่อสิ่งเร้า มีอาการผื่นแดง และผิวหนังอักเสบ การทาผลิตภัณฑ์ป้องกันแดดทุกครั้ง หลังใช้ผลิตภัณฑ์ที่มีอัลฟ่าอาร์บูตินช่วยบำรุงผิวให้เห็นผลลัพธ์ชัดเจนได้ดีที่สุด
